Ağır ve tehlikeli işlerde çalışabilir raporu, işyeri hekimi tarafından yapılan muayene ve tetkikler sonucunda düzenlenir. Raporda, hastanın adı soyadı, TC kimlik numarası, doğum tarihi, görevi, işyeri bilgileri, rapor tarihi ve rapor numarası gibi bilgiler yer alır. Raporda ayrıca, işyeri hekiminin hastanın ağır ve tehlikeli işlerde çalışmaya uygun olduğu kanaatine vardığı belirtilir.
Ağır ve tehlikeli işlerde çalışabilir raporu, işverenin, çalışanın ağır ve tehlikeli işlerde çalışmasına izin vermesi için gereklidir. Rapor, işverenin, çalışanın sağlık ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu teyit etmesini sağlar.
Ağır ve tehlikeli işlerde çalışabilir raporu, az tehlikeli, tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde çalışabilir raporlarından farklı olarak, daha kapsamlı bir muayene ve tetkik gerektirir. Ağır ve tehlikeli işlerde çalışabilir raporu alacak olan kişiler, işyeri hekimi tarafından yapılacak olan muayene ve tetkiklere tabi tutulurlar. Muayene ve tetkikler sonucunda, işyeri hekimi, kişinin ağır ve tehlikeli işlerde çalışmasına uygun olup olmadığını değerlendirir.
Ağır ve tehlikeli işlerde çalışabilir raporu, düzenlendiği tarihten itibaren bir yıl süreyle geçerlidir. Raporun geçerlilik süresi, işveren tarafından, işyeri hekiminin önerisi doğrultusunda, en fazla bir yıl daha uzatılabilir.
Ağır ve tehlikeli işlerde çalışabilir raporu alacak olan kişiler, işveren tarafından işyeri hekimine aşağıdaki belgeler sunulmalıdır:
- Çalışanın kimlik bilgileri (TC kimlik numarası, doğum tarihi, adı soyadı)
- Çalışanın işyeri bilgileri (işyeri adı, işyeri adresi)
- Çalışanın görevi
- Çalışanın sağlık geçmişini gösteren belgeler (önceki işyerlerinden alınan işyeri hekimliği raporları, özel sağlık kuruluşlarından alınan sağlık raporları vb.)
Ağır ve tehlikeli işlerde çalışabilir raporu almak için, işveren tarafından işyeri hekimine başvurulur. İşyeri hekimi, çalışanı muayene eder ve gerekli tetkikleri yapar. Muayene ve tetkikler sonucunda, işyeri hekimi, kişinin ağır ve tehlikeli işlerde çalışmasına uygun olup olmadığını değerlendirir. İşyeri hekimi, kişinin ağır ve tehlikeli işlerde çalışmasına uygun olduğuna kanaat getirirse, raporu düzenler.
Ağır ve tehlikeli işlerde çalışabilir raporu, işveren tarafından çalışanın işbaşı yapmasını sağlamak için kullanılır. İşveren, ağır ve tehlikeli işlerde çalışabilir raporu olmayan bir çalışanı ağır ve tehlikeli işlerde çalıştıramaz.
Ağır ve tehlikeli işler, aşağıdakiler gibi işlerdir:
- Madenlerde, taş ocaklarında ve benzeri yer altı ve yer üstü işlerinde yapılan işler
- Kimyasal, biyolojik, radyoaktif ve benzeri maddelerin işlenmesi ve kullanılması ile ilgili işler
- Yüksekte yapılan işler
- Yangın, patlama ve benzeri tehlikelerin olduğu işler
- Makine ve teçhizatla yapılan işler
- Gürültü, titreşim ve benzeri tehlikelerin olduğu işler
- Hamile ve emziren kadınlar için tehlikeli olan işler
İşverenler, ağır ve tehlikeli işlerde çalışacak olan çalışanların sağlık ve güvenliğini sağlamak için gerekli önlemleri almakla yükümlüdürler. Bu önlemler arasında, çalışanların ağır ve tehlikeli işlerde çalışabilir raporuna sahip olmaları da yer alır.